Nieuws

Vergelijking van biologische en gangbare systemen vergt meer onderzoek

Gepubliceerd op
26 april 2018

Een gangbare bedrijfsvoering leidt tot een 5% hogere opbrengst dan bedrijfsvoering met gebruik van meststoffen zonder of met een laag gehalte aan organische stof. Dit blijkt uit onderzoek op proefbedrijf Vredepeel.

Extra aanvoer van compost lijkt na zes jaar niet tot verhoging van de stikstofuitspoeling te leiden maar wel tot opbrengstverhoging. Een biologische bedrijfsvoering met een hoge organische stofaanvoer gaat gepaard met een stikstofuitspoeling onder de nitraatnorm. De gewasopbrengsten van het biologische systeem laten daarbij geen trend zien door de tijd en lagen gemiddeld ruim onder de opbrengsten van de gangbare systemen. Op basis van de proefopzet en de ongelijke uitgangssituatie kunnen de resultaten van de beide bedrijfsvoeringen echter niet goed met elkaar vergeleken worden. Dit zijn de belangrijkste bevindingen van het systeemonderzoek op WUR-proeflocatie Vredepeel van de jaren 2011 tot 2016. Dit laat een ander beeld zien dan eerdere gepubliceerde resultaten van hetzelfde experiment tot 2013 (Schrama et al., 2018, Agriculture Ecosystems and Environment).
 
In het systeemonderzoek Bodemkwaliteit op zand worden twee gangbare bedrijfssystemen in een zesjarige vruchtwisseling met elkaar vergeleken gedurende de periode 2011-2016: één systeem met een gebruikelijke organische stofaanvoer (STANDAARD) en één systeem met een lage organische stofaanvoer waar sinds 2005 vrijwel geen organische stof met dierlijke mest wordt aangevoerd (LAAG). Op twee van de percelen van elk systeem liggen plots met extra compost. Daarnaast is er een biologisch systeem met een hoge organische stofaanvoer. Dit systeem kan door een verschil in locatie niet vergeleken worden met de twee gangbare systemen. Voor dit systeem is de periode 2000-2016 geanalyseerd.
 
Systeem LAAG heeft een 5% lagere gewasopbrengst en een lager risico op stikstofuitspoeling na 12 jaar dan systeem STANDAARD. In beide systemen liggen de nitraatconcentraties boven de norm uit de nitraatrichtlijn van 50 mg/l. Hoewel de nitraatconcentraties in het bovenste grondwater niet significant verschillen tussen de systemen, geven lagere N-min voorraden in de bodem in het najaar en een lager stikstofoverschot wel aan dat de verliezen in LAAG kleiner zijn dan bij STANDAARD. De compostplots hebben hogere opbrengsten (niet significant) dan de plots zonder compost, met name in systeem LAAG. De nitraatconcentratie in het grondwater is vooralsnog gelijk onder de compostplots en de niet-compostplots in beide systemen.
 
Het biologisch systeem op WUR proeflocatie Vredepeel presteert redelijk, met voor biologische productie gemiddeld redelijke opbrengsten, een goede bodemvruchtbaarheid en een nitraatconcentratie onder de norm. Wel zijn de nutriëntenoverschotten van stikstof, fosfaat en kali hoog en liggen de opbrengsten ruim onder de gangbare door het optreden van ziekten en plagen. Verbeteringen van de prestaties in opbrengst, bodemkwaliteit en uitspoeling in de periode 2000-2016 zijn niet zichtbaar.
 
Het rapport over de gangbare systemen is te vinden onder deze link, de bijbehorende databestanden zijn hier terug te vinden. Voor het biologische systeem is het verslag hier te vinden, met de bijbehorende data.