Highlights uit de PPS Beter Bodembeheer in 2018

Themamiddag ‘Bodemkwaliteit op zandgrond’

Ruim 130 deelnemers bezochten de themamiddag ‘Bodemkwaliteit op zandgrond’ in het Limburgse Ysselsteyn op 7 maart 2018. De resultaten van het systeemonderzoek van Bodemkwaliteit op Zand tot en met 2016 zijn daar gepresenteerd. Er is verder flink gediscussieerd over effecten van organische stof op opbrengst, bodemkwaliteit en stikstofverliezen en men kon deelnemen aan diverse excursies. De presentaties van de themamiddag zijn hier terug te zien.

Sorghum laat diepere beworteling zien

De proef met sorghum als wisselgewas cq alternatief voor snijmais (samen met LBI en ZLTO) liet in het droge jaar 2018 zien dat de sorghum wel duidelijk een betere en diepere beworteling in de verdichte ondergrond heeft dan snijmaïs. In proeven in Duitsland is een nog diepere beworteling gezien. Wellicht heeft de variëteit die we hier in Nederland testen (een variëteit die ook gericht is op vroeg afrijpen en op een hoge opbrengst) een minder agressieve beworteling dan de sorghum verbouwd als energiegewas in Duitsland. In 2019 gaan we ook een agressievere bewortelaar inzetten.

Strokenteelt in the picture

Er is grote interesse voor strokenteelt bij het beleid (landelijk en regionaal). Vanuit de PPS Beter Bodembeheer zijn gesprekken gevoerd over gewasdiversiteit met het Ministerie van LNV (zowel in Den Haag als tijdens bezichtiging van de proeven). Een concreet resultaat hiervan is het benoemen van strokenteelt als oplossingsrichting voor een meer duurzame landbouw, in de Landbouw Visie van het Ministerie van LNV (herfst 2018; de ‘Visie Landbouw, Natuur en Voedsel: waardevol en verbonden’ is hier terug te vinden). Op regionaal niveau worden onderzoekers vanuit de PPS Beter Bodembeheer gevraagd door Provincies en andere partijen om te participeren in regionale projecten rondom duurzame/natuurinclusieve landbouw (Zuid-Holland, Noord-Holland, Groningen).

Koppeling PPS Beter bodembeheer en klimaatprogramma Slim landgebruik

In 2018 is het klimaatprogramma Slim landgebruik gestart gericht op verhogen van de koolstofopslag in de bodem. Vanuit dit programma zijn eind 2018 metingen gedaan aan de koolstofopslag in diverse maatregelen in de lange termijn systeemproeven. Daarnaast is financiering beschikbaar gekomen om het bedrijvennetwerk bodemmetingen op te zetten. 16 akkerbouwbedrijven verspreid over heel Nederland zijn geselecteerd in afstemming met LTO Nederland, de Nederlandse Akkerbouw Vakbond (NAV), Veldleeuwerik en het programma Slim Landgebruik. De bedrijven zijn bezocht en per bedrijf is de registratie van 2 percelen verzameld inclusief historische uitslagen van grondonderzoek. Tevens zijn metingen gedaan aan de bodemvruchtbaarheid en koolstofopslag van de percelen en is een visuele beoordeling van de bodemkwaliteit gemaakt. Het netwerk zal vanaf 2019 ingezet worden in diverse projecten van de PPS Beter Bodembeheer.

Wetenschappelijk artikel met resultaten Bodemgezondheidsproef

In April 2018 is een wetenschappelijk artikel verschenen (Laura B. Martínez-García et al. 2018) waarbij de resultaten zijn verzameld uit de lange termijn bodemgezondheidsproef in Vredepeel van de PPS Beter Bodembeheer). De belangrijkste conclusie: Biologisch bodemmanagement en groenbemesters beïnvloeden het microbioom, het functioneren van de bodem en de kwaliteit en kwantiteit van de organische stof. Zie het nieuwsbericht van 11 september 2018 waarvandaan het wetenschappelijke artikel ook te downloaden is.

Uitwisselingsbijeenkomst Bodemkwaliteitsinstrumenten

Op 10 december 2018 heeft er een uitwisselingsbijeenkomst Bodemkwaliteitsinstrumenten plaats gevonden met ruim 30 deelnemers. Belangrijke uitkomsten van de dag waren dat er veel instrumenten zijn die nog maar beperkt geïntegreerd adviseren, dat voor goede integrale bodemadviezen beter opgeleide adviseurs nodig zijn en dat er nog hard gewerkt moet worden om de bodemmetingen te vertalen naar goede adviezen. Zie het nieuwsbericht over de bijeenkomst. Voor het verslag van de dag en de presentaties klikt u hier.

Rapport ‘Instrumenten voor duurzaam bodembeheer'

Het rapport 'Instrumenten voor duurzaam bodembeheer' geeft een overzicht van 32 instrumenten voor duurzaam bodembeheer, beschikbaar voor Nederlandse gebruikers in de akkerbouw en/of melkveehouderij. Een deel van de beschreven instrumenten richt zich op het meten van bodemkwaliteit. Voor een ander deel gaat het om beslissingsondersteunende of adviserende tools. En enkele instrumenten die beschreven worden zijn gemaakt om het bodembeheer te verantwoorden. Het rapport treft u hier.

Eerste editie van de Groenbemesterdag

Op de eerste editie van de Groenbemestersdag van 29 augustus 2018 hielden verschillende onderzoekers presentaties over verschillende aspecten van groenbemesters. WUR | Open Teelten organiseerde De Groenbemesterdagen samen met Agrio op de proeflocatie Vredepeel. Meer dan 200 bezoekers hebben antwoorden gekregen op hun vragen over het toepassen van groenbemesters op hun bedrijf. De laatste ontwikkelingen op gebied van groenbemesters zijn gepresenteerd. Klik hier voor de filmpjes over groenbemesters (deze staan ook op de diverse themapagina’s op de website Beter bodembeheer). Zie ook het nieuwsbericht voor een impressie van de Groenbemesterdag 2018. Een vergelijkbare dag is op 21 november 2018 op de proeflocatie ’t Kompas in Valthermond georganiseerd.

Secretaris generaal LNV bezoekt onderzoekspercelen

De nieuwe secretaris-generaal LNV, Jan-Kees Goet, was op 22 november 2018 op werkbezoek bij de Proeftuin Agroecologie & Technologie in Lelystad. Op de Proeftuin liggen een aantal proeven die vanuit de  PPS Beter Bodembeheer gefinancierd worden. Tijdens een gezamenlijke lunch met enkele partners van de PPS Beter Bodembeheer, onderzoekers en LNV-ambtenaren is druk gediscussieerd over de betekenis van de activiteiten op de Proeftuin en de PPS Beter Bodembeheer voor de LNV-visie op kringlooplandbouw. Een belangrijke conclusie was dat de Proeftuin en de PPS Beter Bodembeheer veel kennis opleveren die bijdragen aan de invulling van de LNV-visie op kringlooplandbouw. Zie het nieuwsbericht over het bezoek van de secretaris-generaal.