Ongelijkbladig vederkruid

Hoe herken ik het ongelijkbladig vederkruid?

Ongelijkbladig vederkruid (Myriophyllum heterophyllum) is een groenblijvende waterplant met bloeistengels die 3-15 cm boven het wateroppervlak uitsteken. De bloeistengels hebben getande schutbladeren. De soort bloeit zelden, maar wanneer dit gebeurt dan produceert de plant kleine, rode bloemen op de bloeistengel.

De plant heeft twee typen bladeren die groeien in bladkransen. Ondergedoken bladeren zijn veervormig, 2-5 cm lang en 2-4 cm breed. De bladeren boven water hebben een stijve textuur, zijn 0,4-3 cm lang, 1,5-3 mm breed en variëren sterk in zowel bladvorm als structuur.

Identificatie van ongelijkbladig vederkruid kan soms lastig zijn. Bij Myriophyllum-soorten is de blad vorm en het aantal bladeren per bladkrans nogal variabel. Een overzicht met de verschillen tussen de diverse Myriophyllum-soorten kunt u hier vinden. Verder is ongelijkbladig vederkruid te herkennen aan de getande en ongedeelde bladeren boven water en aan de zeer dichte spruit onder water.

Identificeren van vederkruiden

Ongelijkbladig vederkruid (Myriophyllum heterophyllum) lijkt op andere uitheemse invasieve vederkruiden, zoals Parelverderkruid (Myriophyllum aquaticum) en Myriophyllum ‘Red stem’ (Myriophyllum brasiliensis). Onderstaande video kan u helpen bij het identificeren van vederkruiden.

- Helaas, uw cookie-instellingen zijn zodanig dat de Video niet getoond kan worden - pas uw permissie voor cookies aan

Herkomst – Waar komt de ongelijkbladig vederkruid vandaan?

Oorspronkelijk komt ongelijkbladig vederkruid uit het zuidoosten van de Verenigde Staten. De soort is in Europa ingevoerd als snelgroeiende zuurstofplant voor in aquaria en vijvers. Vaak is de plant per ongeluk geïmporteerd of onder andere namen, omdat de soort verward werd met andere Myriophyllum-soorten, zoals M. propinquum, M. hippuroides en M. scabratum.

Verspreiding – Waar komt de ongelijkbladig vederkruid voor?

In Europa komt ongelijkbladig vederkruid voor in België, Duitsland, Frankrijk, Hongarije, Nederland, Oostenrijk en Spanje. In Nederland komt de soort nu vooral voor in het noordoosten, midden en zuiden van het land, maar het aantal vindplaatsen neemt snel toe. De verwachting is dat de soort zich ook kan vestigen in andere EU-landen met een gematigd klimaat, zoals Denemarken, Ierland, Italië, Polen, Portugal, Slowakije, Tsjechië en het Verenigd Koninkrijk.

De plant groeit in allerlei zwak stromende of stilstaande, zoete wateren met een maximale diepte van circa 9,5 meter. Denk hierbij aan sloten, kanalen, vijvers en meren. Ongelijkbladig vederkruid kan voorkomen in allerlei (matig) voedselrijke wateren, maar geeft de voorkeur aan enigszins zure, heldere wateren.

Inhoud

Risico’s - Wat zijn de problemen?

Ongelijkbladig vederkruid is een zeer competitieve en snelgroeiende plant die dichte, drijvende vegetaties vormt. Omdat de soort in de meeste winters groen blijft heeft de plant in het voorjaar een voorsprong op veel andere waterplanten.

De dichte begroeiing op het wateroppervlak geeft overlast door:

• Licht en zuurstof kunnen niet meer doordringen in het water, waardoor ondergedoken waterplanten en fauna afsterven.
• Verdringen van inheemse plantensoorten in de oeverzone.
• Eutrofiëring van het water (vrijkomen fosfaat vanuit de bodem door zuurstofloosheid als gevolg van afsterven grote massa’s kleine waterteunisbloem).
• Verlanding van de oeverzone door een combinatie van hoge biomassaontwikkeling en zuurstofloosheid (vertraagde vertering plantmateriaal).
• Remmende werking op de aan- en afvoer van water waardoor de kans op wateroverlast toeneemt.
• Belemmering van de doorstroming en afwateringen van waterwegen.
• Hinder voor de scheepvaart en vis- & zwemrecreatie.
• Er kunnen onveilige situaties ontstaan doordat onduidelijk is waar het land/talud overgaat in het water.
• Financiële consequenties: invasieve exotische oever- en waterplanten zijn over het algemeen moeilijk, en alleen tegen hoge kosten te bestrijden.

Leadfoto: Leslie J. Mehrhoff, Wikimedia Commons, 1980.

Gepubliceerd 3 maart 2023