Effect meststoftoediening op bodemstructuur

De toediening van mest heeft effect op de bodemstructuur door de machines waarmee de mest wordt toegediend en door de eigenschappen van de mest zelf.

Effect op bodemstructuur door  berijding met landbouwmachines

De cyclus van bodemverdichting door berijding met landbouwmachines en losmaken door grondbewerking bepaalt grotendeels de bodemstructuur. Op kleigrond zorgt Ca voor een sterke en stabiele binding tussen kleideeltjes. Bij voldoende Ca zijn kleibodems beter verkruimelbaar en minder gevoelig voor slemp, zwel en verdichting.

De volgende zaken dragen bij aan het instandhouden van een goede bodemstructuur:

Lage bodemdruk

Door toepassing van lage bodemdrukken in het voorjaar kan schade aan de bodemstructuur en de gewasgroei beperkt worden. Deze techniek bewijst zijn nut onder andere bij mesttoediening op kleibouwland.

Onbereden teeltbedden

In een systeem met vaste rijpaden, waartussen onbereden teeltbedden liggen, wordt een uitstekende bodemstructuur, een goede benutting van voedingsstoffen, minder broeikasgasemissie, een vitaal gewas, een hoge gewasopbrengst en een goede productkwaliteit bereikt. Daarnaast zijn meer werkbare dagen en hoge machinecapaciteiten haalbaar. De oogst van rooivruchten vanaf de vaste rijpaden is echter nog onvoldoende gerealiseerd.

Voorjaarstoediening van (drijf) mest

Op kleigrond gaat bij najaarstoepassing van (drijf)mest op bouwland een groot deel van de aanwezige stikstof verloren. Voorjaarstoediening wordt gezien als een mogelijkheid voor betere benutting van de stikstof uit de mest. Op kleibouwland bestaat hierbij de vrees voor bodem- en gewasschade. De mesttoediening moet voldoen aan eisen van beperkte ammoniakemissie. Door de verdere verlaging van de gebruiksnormen is precisiedosering vereist.

Ondergrondverdichting

Uit een recent afgeronde studie blijkt dat de belasting van de ondergrond door landbouwmachines in de afgelopen 30 jaar is toegenomen. Uit berekeningen blijkt dat het risico dat hierdoor de ondergrond teveel verdicht raakt, groot is. Onbekend is of eerder ontwikkelde richtlijnen voor berijding van grond ook toereikend zijn om verdere verdichting van de ondergrond te voorkomen.


Effect op bodemstructuur door de eigenschappen van de mest

Varkensdrijfmest en structuur

In de praktijk bestaat de indruk dat het gebruik van varkensmest op zavel- en kleigronden een plakkerige structuur tot gevolg heeft en dat dit de bewerkbaarheid van de grond nadelig beïnvloedt. Een ploeg die zwaarder trekt, kluiten in het zaaibed en grond die slechter uitzeeft zijn regelmatig gehoorde klachten.

Verzurende eigenschappen van mest

Meststoffen hebben vaak een verzurend effect op de bodem. Naast stikstof zijn het zwavelgehalte en de samenstelling van de vulstof in de meststof de belangrijkste verzurende factoren. Magnesium heeft een bekalkende werking. Zwavel geeft een meststof een sterk verzurend karakter. Voor optimale gewasgroei is het belangrijk dit te corrigeren met bekalking. De opname van fosfaat daalt bijvoorbeeld bij een zuurdere bodem. Datzelfde geldt voor zwavel. Hoe meer verzuring, hoe hoger de kosten voor het corrigeren van de zuurgraad van de bodem met kalk.

Bij KAS (kalkammonsalpeter) is de verzurende werking lager dan bij ureum en urean. Door de toevoeging van Dolomiet of kalksteen werkt Nutramon KAS minder verzurend dan andere KAS-soorten. Zwavelzure ammoniak is door het hoge zwavelgehalte (24%) sterk verzurend. Het wordt op beperkte schaal gebruikt in zuurminnende gewassen zoals aardappelen. Bij de keuze van de meststof is verzuring ook een belangrijk punt.

Voor meer infomatie: