Project

EU-Mercosur handelsakkoord update

In een Tweede Kamer motie van 31 januari 2024 (motie Kamminga c.s.; kst-36410-XVII-24) wordt het kabinet verzocht ‘voorafgaand aan besluitvorming over het EU-Mercosur-verdrag een update te ontvangen van het rapport van Wageningen Social & Economic Research, en specifiek te onderzoeken wat de effecten zullen zijn op de Nederlandse landbouwsector als het Mercosurverdrag zal worden ingevoerd’. Deze studie wordt uitgevoerd in antwoord op de motie Kamminga c.s. en is een actualisatie van een onderzoek uit in 2020.

EU-Mercosurakkoord: vraag en antwoord

Wat is het belangrijkste doel van het EU-Mercosur-akkoord? 

Het belangrijkste doel van het EU-Mercosur-akkoord is het bevorderen van de onderlinge handel. Om dat te bereiken worden importtarieven binnen vijftien jaar verlaagd, tariefvrije importquota verhoogd en wordt markttoegang vergemakkelijkt. Dit gebeurt onder meer door regels en
wetgeving rond voedselveiligheid, technische kwaliteitseisen en certificering beter op elkaar af te stemmen.

Wat zijn de verwachte macro-economische effecten van
het akkoord voor Nederland? 

De verwachte macro-economische effecten voor Nederland zijn zeer beperkt. Vergeleken met een situatie zonder akkoord ligt het bruto binnenlands product (bbp) in 2040 naar verwachting 0,02% hoger.

Welke sectoren in Nederland zullen het meest
profiteren van het akkoord? 

De machinebouw en de zakelijke dienstverlening profiteren het meest van betere markttoegang tot de Mercosur-landen. In deze sectoren neemt de export het sterkst toe. De rundvleesverwerkende industrie zal juist negatieve effecten ondervinden, door toenemende concurrentie van
ingevoerd vlees uit Mercosur-landen op zowel de Nederlandse als de bredere EU-markt.

Wat zijn de verwachte effecten op de inkomens van
agrarische bedrijven in Nederland? 

Door het handelsakkoord krijgen agrarische bedrijven te maken met iets lagere prijzen voor hun gewassen, melk of vlees, terwijl diervoeder iets duurder wordt. In 2040 verdienen vleeskalverbedrijven hierdoor gemiddeld 590 euro minder per jaar (-1,2% ten opzichte van het gemiddelde over
2018–2023), en leghennenbedrijven 530 euro minder (-0,3%). Voor andere agrarische bedrijfstypen zijn de inkomensverliezen kleiner.

Er zijn zorgen over de gevolgen van intensievere handel tussen de EU en Mercosur voor ontbossing en biodiversiteit in Mercosur landen. Ook zijn er zorgen over dierenwelzijn en of bij import van landbouwproducten uit Mercosur de voedselveiligheid wel voldoende geborgd is. Zijn die zorgen terecht?

Dit rapport richt zich op de gevolgen voor de Nederlandse economie en gaat niet in op de mogelijke impact op milieu of biodiversiteit. Die zorgen zijn echter legitiem en krijgen ook aandacht binnen het akkoord. Eind 2024 hebben de EU en Mercosur aanvullende afspraken gemaakt in de duurzaamheidsparagraaf. Wat voedselveiligheid betreft: de EU controleert
invoer streng. De Europese ontbossingswet (EUDR) is nog niet van kracht, maar zal naar verwachting ook invloed hebben op toekomstige importen.

Publicaties