Nieuws

Voederhagen: nut en noodzaak voor de melkveehouderij

Gepubliceerd op
24 juni 2024

Er is veel te doen rondom klimaat, biodiversiteit en omgeving. Behalve uitdagingen liggen er ook kansen om met bomen en struiken het melkveebedrijf te verduurzamen en toekomstbestendig te maken. Zo kan de boer het comfort, de gezondheid en de productie van de dieren verder verhogen.

Kennis delen en verbinden van initiatieven

Het project Boeren met Bomen en Struiken wordt door de Friese Milieu Federatie (FMF) gecoördineerd met als doel om kennis te bundelen en delen binnen een Community Of Practice (COP) van belanghebbende en het bevorderen en verbinden van agroforestry-initiatieven in Noord Nederland.

Binnen een netwerk van boeren en deskundigen kwamen we op 4 juni op de Dairy campus in Leeuwarden samen. Het doel van deze bijeenkomst was om te verkennen hoe bomen en struiken rondom het erf en in het weiland kunnen bijdragen aan productiedoelen en hoe dit past binnen de bestaande bedrijfsvoering en wet- en regelgeving in de noordelijke regio. Dit is vaak maatwerk omdat niet iedereen dezelfde ambities en bedrijfsinrichting heeft maar ook omdat de wet- en regelgeving per provincie, gebied en gemeente sterk kunnen verschillen.

Heleen van Kernebeek (WUR) geeft toelichting over ontwerp van een agorforestry ontwerp voor het melkveebedrijf
Heleen van Kernebeek (WUR) geeft toelichting over ontwerp van een agorforestry ontwerp voor het melkveebedrijf

Na een welkom van Johannes Scholberg (FMF) gaf Heleen van Kernebeek (Wageningen Livestock Research) vervolgens een toelichting wat agroforestry is en hoe het een en ander past binnen de melkveehouderij. Ten slotte nam praktijkonderzoeker Andrew Dawson (Wageningen Plant Research) de aanwezigen mee in het hoe en waarom van voederhagen binnen het bedrijf en bundelde hierbij bestaande kennis en inzichten. Ook gaf Andrew een rondleiding van de recent aangeplante voederhaag op de Dairy Campus en gaf een toelichting over ontwerp en soortenkeuze.

Jan Blom, een deelnemer uit Groningen, vatte het ontwerp en aanplant proces als volgt samen: “Je hoort hoe iedereen er over denkt, je leert dat het in feite best makkelijk is, vervolgens is het een kwestie van geschikt plantmateriaal uitzoeken en schep in de grond!”.

Op excursie

Tijdens een excursie naar Woudstra’s Pleats konden deelnemers een bestaande voederhaag bekijken. Er kwamen praktische vragen aan bod over aanleg en beheer, maar ook over het nut en noodzaak van bomen en struiken op en rondom het erf, langs het melkpad en rondom de wei.

Onderzoeker Andrew Dawson legt uit welke overwegingen er spelen bij het ontwerp en aanleg van een voederhaag.
Onderzoeker Andrew Dawson legt uit welke overwegingen er spelen bij het ontwerp en aanleg van een voederhaag.

Jan Woudstra vertelde dat een voederhaag met de juiste samenstelling nabij je melkstal een deel van de stal emissies kan afvangen. Jan Blom gaf aan dat een compacte voederhaag ook prima kan in een open landschap, perfect past langs het melkpad en niet veel ruimte in beslag neemt, er mooi uitziet en dat ook omwonenden veelal positief zijn. Jan heeft met eigen ogen gezien hoe de aanplant van een voederhaag binnen de kortste tijd een wereld van verschil maakte voor de biodiversiteit in en om zijn weiland.

Jan en Janneke Woudstra laten zien hoe ze invullingen geven agroforestry op hun bedrijf d.m.v. een voederhaag.
Jan en Janneke Woudstra laten zien hoe ze invullingen geven agroforestry op hun bedrijf d.m.v. een voederhaag.

Hoe nu verder?

Tijdens deze bijeenkomst konden deelnemers laagdrempelig met elkaar en van elkaar leren hoe ze het een en ander handen en voeten kunnen geven in de regio en wat hierbij aandachtspunten zijn. Deelnemers waren erg enthousiast en zeer positief en een aantal wil op korte termijn aan de slag! We willen deze energie vasthouden en samen met diverse belanghebbenden een werkend netwerk opzetten voor agroforestry in Friesland waarbij diverse partijen en belangen samenkomen en elkaar versterken.

Meer informatie over het project Boeren met Bomen en Struiken