category_news
Landbouw in zeecontainers en bijenhotels aan straatlantaarns winnen ondernemerschapsprijzen
Containers die in oorlogsgebieden en op afgelegen plekken een gemeenschap van duurzame, verse groenten voorzien. Bijenhotels in de stad die de actuele status van biodiversiteit laten zien. De twee winnende initiatieven van de Wageningen Entrepreneurship Grant maken met een praktische oplossing een belangrijk verschil in twee van de meest prangende maatschappelijke vraagstukken: biodiversiteitsverlies en voedselonzekerheid. Een prijs van elk €25.000 helpt deze jonge Wageningse ondernemers om de impact van hun innovatie verder te vergroten.
Tijdens een drukbezochte finale van de Wageningen Entrepreneurship Grant op 21 mei 2025 presenteerden zes jonge WUR-ondernemers hun initiatief voor publiek en een jury bestaande uit experts in investeringen en agrifood.
Verse groenten onder barre omstandigheden
Jort Maarseveen won met zijn initiatief Hippotainer van Panteleimon Agianidis (Fermentera) en Emiel Smits (Aeroponics Equipment) in de strijd om de Future Resources Award. Met een strakke pitch wisten zij de jury ervan te overtuigen dat gezonde, duurzame en lokale landbouw in een zeecontainer een belangrijk puzzelstukje is in het wereldvoedselvraagstuk.
De containers worden kant- en klaar geleverd op gebieden waar verse groente telen niet gaat: in gebieden waar de oorlog landbouwgronden heeft verwoest, zoals Oekraïne waar Jort met zijn compagnon Tijmen Blok de container als eerste testte. Maar ook op plekken waar de omstandigheden voor landbouw ongunstig zijn door bijvoorbeeld droogte, vorst of onherbergzaamheid.
De groeiomstandigheden in de container zijn constant, er is weinig ruimte, water en mest nodig voor de teelt en ook pesticiden zijn onnodig. Een container biedt genoeg voedsel voor een kleine gemeenschap, in kroppen sla gerekend zo’n 1000 stuks per week. Maar ook andere groenten, zoals spinazie, tomaten of paprika’s staan op het menu. Lokale mensen worden getraind om verschillende groenten te kweken in de container, en support op afstand is beschikbaar voor extra hulp.
Met het prijzengeld kunnen Jort en Tijmen 6 maanden lang de werking van hun container demonstreren op het eiland Mallorca, waar boeren worstelen met toenemende waterschaarste. Zo hopen ze klanten te vinden die hun containers willen leasen en hun startup kan groeien. Verder werken ze aan een eerste R&D container in Wageningen en hopen ze in de nabije toekomst een off-grid container op zonne-energie te maken.
Praktische aanbevelingen voor biodiversiteitsverbetering voor gemeenten en bedrijven
Winnaressen van de Future Planet Award, Florence van Haastrecht en Zoe van Helvoirt van BeeGrateful, wonnen van Carina Nieuwenweg van Novya Biotech en Michele Tufano van Eatpol. Voor wie regelmatig door Wageningen loopt, zijn de bijenhotels aan straatlantaarns van BeeGrateful geen nieuw gezicht. Maar dat de wilde bijen die verblijven in de ‘Bee&Bee’ cruciale informatie geven over de status van de biodiversiteit in de stad, is minder bekend.
De aanwezige soorten en aantallen in de op Wageningse wetenschap-gebaseerde Bee&Bee’s worden gemonitord door citizen scientists (‘Great Buzzers’). Met deze data maakt het team van BeeGrateful vervolgens impactrapporten voor gemeenten en bedrijventerreinen en doen ze aanbevelingen voor verbetering van de biodiversiteit. Extra belangrijk, nu de EU New Deal for Pollinators van EU-landen eist dat hun monitoring van bestuivers voor 2030 op orde is en bedrijven in hun CSRD moeten rapporteren over hun impact op biodiversiteit.
Meer dan 35 samenwerkingen met gemeenten en bedrijven en de creatie van 925.000 nestplekken voor wilde bijen laten goed marktpotentieel zien, een belangrijke pijler van de Future Planet Award. En met het prijzengeld van €25.000 zetten ze de volgende stap: een app bouwen waarin hun community van Great Buzzers makkelijk hun monitoringsdata in kan voeren, en waarin gemeenten en bedrijven de actuele status van de biodiversiteit in hun omgeving kunnen checken.
Publieksprijs voor innovatieve aardappelteelt
De Get Unstuck Award van €7.500, uitgereikt door het publiek voor de beste kleine stap die de grootste groei van de startup kan betekenen, ging naar Emiel Smits van Aeroponics Equipment. Met zijn duurzame teeltsysteem voor mini aardappelknollen biedt hij een hoge, consistente oogst in een kleine ruimte en hoopt hij een verandering te brengen in de terugvallende aardappelteelt. Met het prijzengeld van de publieksprijs kan hij zijn systeem presenteren op het voornaamste Europese congres op het gebied van aardappelteelt, Potato Europe.
Wagenings ondernemerschap stimuleren met filantropie
De Wageningen Entrepeneurship Grant wordt georganiseerd door University Fund Wageningen in samenwerking met Starthub Wageningen. De grant wordt elk jaar uitgereikt en is mogelijk gemaakt dankzij een donatie van alumnus Marcel van Poecke. Het is een van de activiteiten waarmee University Fund Wageningen werkt aan het versterken van ondernemerschap binnen de universiteit. Dat is hard nodig: WUR-kennis omzetten tot een innovatieve startup kan duurzame oplossingen voor prangende vraagstukken sterk versnellen. Maar de weg van idee tot succesvolle onderneming is moeilijk: veruit de meeste duurzame startups redden het niet omdat ze onvoldoende financiering kunnen vinden om prototypes te bouwen en een proof of concept te maken. Door het werven van meer filantropische steun in de nieuw gelanceerde Wageningen Impact Catalyst hoopt University Fund Wageningen samen met WUR die uitdagende periode van groei te kunnen overbruggen voor meer WUR-ondernemers.
