In een oude steenfabriek aan de rand van Wageningen, waar vroeger bakstenen uit de oven kwamen, oefent Lucas nu met plezier het eeuwenoude smidsambacht uit. In zijn smederij, met een knipoog ‘Janssen en zonen’ genoemd, maakt hij handgemaakt smeedwerk: van sierlijke haken tot stoere vuurkorven. De liefde voor metaal zat er al vroeg in; zijn overgrootvader was smid, hij haalde zijn lasdiploma aan de technische school in Wageningen en op vakanties fotografeerde hij vaak siersmeedwerk - zoals de prachtige hekken met repeterende patronen in grote Zuid-Europese kerken. In dit verhaal vertelt hij hoe zijn loopbaan deze verrassende wending kreeg.

Studietijd in Wageningen

Lucas: "Na mijn VWO ben ik op zoek gegaan naar een universitaire studie. Ik bezocht introductiedagen bij WUR, de UU en TU/e bezocht maar Wageningen had al snel mijn voorkeur vanwege het brede, toegepaste karakter. Ik koos voor de studie Cultuurtechniek A (Land Use Planning, Soil and Water) met veel praktijkonderwijs. Een echte ingenieursopleiding!

Ik woonde op een zolder in een studentenhuis op de Oude Eekmolenweg. De douche was koud maar heb vooral goede herinneringen aan het gezamenlijke huishouden, de feestjes en onze moestuin. We gingen ook vaak naar de stad, naar de cafés, het theater, het film(huis) en de Keo werkwinkel.

Ook het studentenleven op de vakgroepen beviel goed. Vanaf het Kandidaats B had je veel vrijheid in je vakkenkeuze. De stages brachten me op verschillende plekken in binnen- en buitenland. Zo heb ik stage gelopen in Zuid-Limburg, deed ik twee zomers veldwerk in Spanje en verbleef een half jaar in de VS.

PhD in Remote Sensing en GIS

Ik studeerde in 1987 af; midden in een periode van hoge werkloosheid, ook onder academici. Ik zocht iets op het gebied van Remote Sensing maar ook daar waren nauwelijks vacatures. Ik werd 'vrijwilliger met behoud van uitkering' bij de vakgroep Landmeetkunde en Teledetectie waar ik me verder kon verdiepen in programmeren. Na een paar maanden kreeg ik de kans om promotieonderzoek te doen in samenwerking met het Instituut voor Cultuurtechniek en Waterhuishouding (later het Staring Centrum, nu: Wageningen Environmental Research).

Na mijn promotie werkte ik o.a. bij de Meetkundige Dienst en het RIKZ (Rijkswaterstaat voor Kust en Zee) van Rijkswaterstaat. Ook was ik een tijd universitair hoofddocent bij het ITC (Faculty of Geo-Information Science and Earth Observation dat nu onderdeel is van de Universiteit Twente is). Mijn laatste functie was als afdelingshoofd bij onderzoeksinstituut Deltares. Mooie functies, met als belangrijkste aspecten: informatica en modellering in de blauwe en groene ruimte.

IJzer, vuur en water

Rond mijn 55e begon ik na te denken over de toekomst, over een volgende stap, over ander werk. Ik wilde iets creatiefs, praktisch, met direct klantcontact, lokaal of regionaal, én eigen baas zijn. Na het verkennen van een paar opties kwam ik uiteindelijk uit bij het smidsvak. Eerst volgde ik cursussen en een stage naast mijn baan. Daarna ging ik op zoek naar een werkruimte: die vond ik in de voormalige steenfabriek De Bovenste Polder in Wageningen. Nadat ik daar twee en half jaar ervaring heb opgedaan in de avonduren en de weekenden, startte ik in 2020 mijn eigen bedrijf: Smederij Janssen op diezelfde locatie.

De plek is ideaal. Vanuit mijn smederij heb ik uitzicht op de Rijn en de oude schoorsteen heb ik zelf weer in gebruik genomen. Tussen het smeden door maak ik regelmatig een praatje met voorbijgangers en wandelaar. Zo ontmoette ik ooit een oud-smid uit de buurt van wie ik gereedschap mocht overnemen en veel inspiratie kreeg.

De basis van mijn werk is ijzer, vuur en water. Meer heb je als smid eigenlijk niet nodig om de mooiste objecten te maken. In de afgelopen vier jaar heb ik al veel verschillende projecten uitgevoerd en heb ik geen moment spijt gehad van mijn keuze. Mijn specialiteit zijn o.a. deur- en raamroosters. Mijn doel is me nog verder te bekwamen in het ambacht, en dat lukt het beste door te leren van andere smeden.

Workshops
Om mijn enthousiasme te delen, geef ik inmiddels ook workshops voor groepen tot vier personen. Ik help deelnemers stap voor stap bij het maken van een eigen smeedwerk dat ze uiteraard mee naar huis mogen nemen.

Trotse Wageninger

Ik ben altijd blij geweest dat ik hier heb gestudeerd; het gaf me een stevige basis, heeft me op een hoop plekken gebracht en ontmoetingen met interessante mensen gegeven. Van de ingenieursaanpak heb ik nog steeds veel plezier."

De loopbaan van Lucas nam een onverwachte wending, maar zelfs als je een totaal andere richting kiest na je studie, blijken de ervaringen, vaardigheden en contacten uit Wageningen nog altijd waardevol te zijn.