Promotie

Plasticity in pollination processes - Effects of insect herbivory on cross- and self-pollination in Brassica rapa

Promovendus Hanneke Suijkerbuijk
Promotor prof.dr.ir. EH (Erik) Poelman
Copromotor dr.ir.ing. K (Klaas) Bouwmeester
dr.ir. AB (Guusje) Bonnema
Organisatie Wageningen University, Laboratorium voor Entomologie
Datum

vr 27 juni 2025 13:00 tot 14:00

Locatie Omnia, gebouwnummer 105
Hoge Steeg 2
6708 PH Wageningen
+31 (0)317 - 484 500
Zaal/kamer Auditorium

Samenvatting

Hoe kunnen planten zich blijven voortplanten onder stressvolle omstandigheden? Wanneer het gebruik van pesticiden wordt teruggedrongen, kan de aanwezigheid van herbivore insecten in landbouwvelden toenemen. Ik bestudeerde hoe vraat door herbivore insecten verschillende bestuivingsprocessen beïnvloedt in Brassica rapa (raapzaad) en ondersoort pekinensis (Chinese kool).

Veel plantensoorten hebben een voorkeur voor kruisbestuiving voor hun voortplanting. Kruisbestuiving creëert nieuwe gencombinaties en voorkomt inteelt. Zelfbestuiving daarentegen biedt zekerheid: het gebruik van eigen stuifmeel is snel en onafhankelijk van bestuivers. Kruisbestuiving in Brassica rapa wordt gefaciliteerd door een diverse bestuivergemeenschap. Ik ontdekte dat insectenvraat bestuiver-aantrekking, - gedrag en -gemeenschapssamenstelling kan veranderen. Niet alle bestuivers reageren hetzelfde. De effecten van herbivorie op bestuivers en zaadopbrengst waren afhankelijk van het genotype van de plant. Om zelfbestuiving te voorkomen, kan Brassica rapa eigen stuifmeel herkennen en vervolgens de kieming ervan blokkeren. Ik ontdekte dat bij insectenvraat de acceptatie van eigen stuifmeel kan toenemen.

Concluderend toont mijn werk aan dat insectenvraat bestuivingsprocessen in Brassica rapa beïnvloedt, maar dat dit - afhankelijk van het genotype van de plant - niet per se een negatieve invloed heeft op de bestuiving en zaadopbrengst.