Nieuws

PPS Beter bodembeheer draagt bij aan studie STOWA over effecten bodemmaatregelen op het watersysteem

Gepubliceerd op
7 februari 2018

Vanuit het waterbeheer wordt met de nodige interesse gekeken naar de mogelijke bijdrage van goed bodembeheer aan het behalen van de KRW-doelen, het oplossen van zoetwatertekorten, het tegengaan van wateroverlast en daarmee aan het robuuster maken van het watersysteem. In een STOWA-studie is met input vanuit de PPS Beter Bodembeheer de potentie van een aantal maatregelen verkend om meer zicht te krijgen op het effect van de maatregelen op het watersysteem.

Op basis van gegevens uit het systeemonderzoek Bodemkwaliteit op zand te Vredepeel zijn diverse maatregelen gericht op verhoging van het organisch stofgehalte met modellen doorgerekend op hun effect op opbrengst en uitspoeling van stikstof en fosfaat. Jaarlijks gebruik van compost in een dosis van 10 ton/ha leidt tot 1-7% hogere opbrengsten door hogere stikstofbeschikbaarheid (overige bemesting niet aangepast). Het organisch stofgehalte stijgt dan met minder dan 1% over 30 jaar. Het risico op uitspoeling stijgt door een hogere mineralisatie buiten de periode van gewasgroei. Dit risico kan verlaagt worden door een grotere inzet van vanggewassen en door in de bemesting rekening te houden met de mineralisatie van stikstof uit de compost. Naast compost is ook de grotere inzet van vanggewassen en bouwplanverandering van aardappel naar graan doorgerekend.

Daarnaast is met een bijdrage vanuit de PPS Beter Bodembeheer gekeken naar het effect van bodemverdichting op reductie van verdamping en toename van oppervlakkige afstroming. Verdichting en beperkte beworteling geeft significant grotere afvoerpieken naar de sloot door oppervlakkige afstroming, minder waterberging in de onverzadigde zone en meer droogte-stress. Deze berekeningen zijn gedaan voor podzolgronden waar textuur, dichtheid, organisch stofgehalte, waterretentie en bodemconditiescore zijn bepaald.

Uit de STOWA-studie blijkt dat de potentie van de bodem groot is, maar dat maatwerk nodig is. In een vervolg wil STOWA samen met andere partijen, waaronder het ministerie van I&M, EZ, provincies, LTO, terreinbeheerders en kennisinstituten, verder werken aan het benutten van het perspectief van de bodem. De kennis die in de PPS Beter Bodembeheer ontwikkeld wordt kan hieraan bijdragen.

Rapport: Groenendijk, Piet, Peter Schipper, Rob Hendriks, Jan van den Akker en Marius Heinen, 2017. Effecten van verbetering bodemkwaliteit op waterhuishouding en waterkwaliteit. Deelstudies Goede Grond voor een duurzaam watersysteem. Wageningen, Wageningen Environmental Research, Rapport 2811. 128 blz.