Nieuws

Lange termijn effecten van bodemmaatregelen op ziektewering

Gepubliceerd op
16 april 2019

In april 2019 is een wetenschappelijke artikel verschenen (Giulia Bongiorno et al., 2019) waarin het effect van verschillende bodemmaatregelen op ziektewering beschreven wordt. Ook de relatie tussen ziektewering en verschillende bodemparameters is onderzocht. Hieruit blijkt dat bodemleven en labiele koolstof belangrijk zijn voor het ontstaan van ziektewering.

Voor dit onderzoek zijn 10 lange-termijn veldexperimenten binnen Europa geselecteerd, waarin het effect van bodemmaatregelen zoals grondbewerking en toevoeging van organische stof vergeleken werden. In totaal zijn 101 grondmonsters geanalyseerd binnen het EU project iSQAPER. Ook twee lange termijn experimenten uit de PPS Beter bodembeheer waren onderdeel van dit onderzoek, namelijk BASIS te Lelystad en Bodemkwaliteit op zand te Vredepeel.

Om de ziektewering van de gronden te bepalen, is grond van de verschillende locaties verzameld en onder gecontroleerde omstandigheden in Wageningen getoetst. Aan de helft van de grond werd de ziekteverwekker Pythium toegevoegd, en vervolgens werd zowel op de geïnfecteerde als de  niet-geïnfecteerde grond tuinkers gezaaid. Hoe minder de planten werden aangetast in aanwezigheid van Pythium, hoe ziektewerender de grond. Na verhitting van de grond verdween de ziektewering, wat aangeeft dat het bodemleven een belangrijke rol speelt bij ziektewering.

Gereduceerde grondbewerking had een positief effect op de ziektewering, wanneer alle locaties gezamenlijk beschouwd werden. Biologische teelt en kunstmestgift verhoogden de ziektewerende eigenschappen van de bodem alleen op sommige locaties. Er was geen overall effect van organische stof toevoegingen op ziektewering; mogelijk waren de maatregelen in de verschillende lange termijn experimenten hiervoor te divers.

Het onderzoek toonde aan dat de ziektewering vooral correleerde met de microbiële biomassa en de labiele koolstof in de bodem. Met labiele koolstof wordt bedoeld de organische stof die makkelijk afbreekbaar is. Deze is belangrijk voor het onderhouden van een actief bodemleven, wat essentieel is voor het ontstaan van ziektewering. Toch verklaren deze bodemparameters maar een deel van de gemeten ziektewering, wat suggereert dat nog andere mechanismen bijdragen aan de ziektewering. Vervolgonderzoek is nodig om het ontstaan van ziektewering verder te kunnen verklaren.

U kunt de wetenschappelijke publicatie ‘Soil suppressiveness to Pythium ultimum in ten European long-term field experiments and its relation with soil parameters’ downloaden van: https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0038071719300732 (Open Access)

Aan de wetenschappelijke publicatie werkten mee: Giulia Bongiorno, Joeke Postma, Else K. Bünemann, Lijbert Brussaard, Ron de Goede, Paul Mäder, Lucius Tamm, Barbara Thuerig. Zie: Soil Biology and Biochemistry 133: 174-187.