Bart Bloemsaat uit Elst wint nationale EUSO 2021

Team dat Nederland vertegenwoordigt op de internationale EUSO

2e plaats: Kees den Tex, Gemeentelijk Gymnasium Hilversum
3e plaats: Kieran Houtgraaf, Utrechts Stedelijk Gymnasium
4e plaats: Tristan van der Beek, OBS Winkler Prins, Veendam
5e plaats: Revi Gerner, RSG Tromp Meesters, Steenwijk
6e plaats: Sophie Bekkering, Praedinius Gymnasium, Groningen

De top zes van de nationale eindronde zal Nederland vertegenwoordigen op de 19e internationale EUSO die door Hongarije wordt georganiseerd van 9 t/m 14 mei en waaraan vrijwel alle EU-landen deelnemen. Vanwege corona zal deze internationale voor het eerst in hybride vorm plaatsvinden. Dat betekent dat de leerlingen in eigen land op een centrale plaats de praktische opdrachten zelf zullen uitvoeren onder internationaal online toezicht. De resultaten worden doorgespeeld naar Boedapest in Hongarije, waar de wetenschappelijke jury de inzendingen beoordeelt en de winnaars in een livestream bekend zal maken.

Jaarlijkse olympiade, maar nu anders vanwege corona beperkingen

De EUSO vindt jaarlijks plaats en is bedoeld om leerlingen te enthousiasmeren voor natuurwetenschap & technologie en om hen uit te dagen en de kans te geven te excelleren. Deelnemers zijn bij de start van de wedstrijd 16 jaar of jonger. De leerlingen voeren interessant wetenschappelijk onderzoek uit op het gebied van biologie, natuurkunde en scheikunde. Naast kennis en praktische vaardigheden zijn plannen en creativiteit belangrijke aspecten bij deze teamwedstrijd. Normaliter werken de leerlingen in (school)teams van drie en worden ook als zodanig geselecteerd. Omdat vanwege de lockdown de regionale voorrondes op de betrokken hogescholen en universiteiten niet plaats hebben kunnen vinden, is besloten om leerlingen die eerder meegedaan hebben aan de IJSO, de International Junior Science Olympiad, en toen (in 2019) doorgedrongen waren tot de landelijke eindronde, nu ook uit te nodigen voor de nationale eindronde van de EUSO. De selectie was deze keer dus in eerste instantie individueel.

Practicum in coronatijd op de Radboud Universiteit

Voor het eerst sinds lange tijd konden er weer scholieren ontvangen worden op de RU om practicum te doen. Op de campus en in de practicumzalen golden strenge veiligheidsregels met betrekking tot afstand houden, gelaatsschermen dragen en looproutes. Alles was goed aangegeven met stickers op de vloeren en instructiebladen op deuren en tafels. Voor de leerlingen waren de regels helder en goed op te volgen. Ze waren ontzettend blij dat ze weer eens konden experimenteren en dan nog wel op een universiteit in ‘echte’ labzalen, voorzien van alle moderne apparatuur en hulpmiddelen en – niet onbelangrijk – een uitstekende ventilatie!

De praktische opdrachten

De leerlingen bepaalden het afgegeven elektrisch vermogen van een dompelaar bij verschillende stroomsterktes. Ze bekeken de bruinkleuring van appels en onderzochten met behulp van een spectrofotometer welke stoffen gebruikt kunnen worden om deze bruinkleuring tegen te gaan. Verder kregen de leerlingen de opdracht om experimenteel te achterhalen welke verschillende stoffen in twaalf genummerde potjes zaten.

Prijsuitreiking

De prijzen werden uitgereikt door Tom Bloemberg, practicumcoördinator van het Education Institute for Molecular Sciences van de RU en Emiel de Kleijn, olympiadencoördinator bij SLO. De Kleijn bedankte de RU voor de goede en vooral ook veilige organisatie onder deze complexe omstandigheden. Hij dankte alle leerlingen voor hun aanwezigheid en inzet en wenste hen veel succes toe bij het vervolg van hun, hopelijk bèta, carrière.

Organisatoren en initiatiefnemers

De regionale voorrondes worden normaliter gehouden aan de HAN University of Applied Sciences in Arnhem en Nijmegen, Radboud Universiteit, Rijksuniversiteit Groningen, Universiteit Leiden, Universiteit Maastricht, Universiteit van Amsterdam, Universiteit Twente, Universiteit Utrecht, Vrije Universiteit Amsterdam en Wageningen Universiteit.

De EUSO is een initiatief van SLO, Radboud Universiteit en Rijksuniversiteit Groningen. Het evenement wordt ondersteund door Wageningen Universiteit, het ministerie van OCW, ASML en de Nederlandse Vereniging voor het Onderwijs in de Natuurwetenschappen (NVON).

Uitgeverij Malmberg, Noordhoff Uitgevers, KNCV (Koninklijke Nederlandse Chemische Vereniging), Texas Instruments en Wetenschap in Beeld stellen prijzen beschikbaar.